خانواده درمانی
خانواده اولین سیستم اجتماعی است که تمامی افراد در آن رشد و نمو پیدا می کنند که بی شک از مهمترین نهادهایی است که بسترساز رشد و رفاه جسمی ، روانی محسوب می شود قرار است کودک در میان آغوش خانواده به یک تعادل فیزیکی ، روانی و اجتماعی برسد .اما گاهی با گذشت زمان مشکلاتی به تدریج در خانواده پیش می آید که اگر به نحوه ی حل اختلاف خانواده آگاه نباشید ممکن است مشکلات روز به روز بیشتر شده و باعث گسسته شدن ارتباط عاطفی بین زوجین و خانواده شود . حال توجه داشته باشید دکتر روانشناس خانواده می تواند بهترین شیوه ی حل اختلافات و مشکلات بین فردی به وجود آمده را به شما آموزش دهد و بدون هیچ پیش داوری و قضاوتی مشکلات پیش آمده را ریشه یابی کند و در رسیدن به آرامش دوباره هم گام و هم قدم شما شود.
خانواده درمانی مجموعه‌ای از رویکردهای روان درمانی است که به جای درمان فردی، بر همه افراد خانواده متمرکز است و تمامی این افراد در جریان روند درمان قرار دارند. این روش اغلب زمانی پیشنهاد می‌شود که کودکان و نوجوانان دچار مشکل شده باشند و یا یکی از افراد بزرگ‌سال خانواده درگیر مشکلات شدیدی باشد که کل خانواده را تحت تأثیر قرار دهد، مانند اعتیاد، افسردگی مزمن و …
تعریف جامع خانواده درمانی
خانواده درمانی روشهای اثربخشی برای کمک به حل مشکلات پیچیده زندگی افراد می باشند. به عبارت دیگر خانواده درمانی یک رویکرد روان درمانی بسیار انعطاف پذیر و قابل کاربرد در طیف وسیعی از مسائل کودکان و بزرگسالان است،هدف اصلی خانواده درمانی تسهیل حل مشکلات در خانواده و نیز ارتقاء رشد سالم آن از طریق تمرکز بر روابط موجود بین عضو مشکل دار و اعضا دیگر خانواده یا جامعه است. در خانواده درمانی امکان تولید راه حل های جدید در نظرگرفته می شود.
هدف از خانواده درمانی چیست؟
هدف از خانواده درمانی: کمک به اعضای خانواده در شناسایی و درک بهتر تاثیر رفتارهای خاص بر روی سایر افراد می باشد.
در واقع خانواده درمانی کمک می کند که اعضای خانواده روش های جدیدی را در مورد ارتباط با سایر افراد و حل اختلافات، یاد بگیرند و همچنین این روش درمانی یک سری راه های ارتباطی جدیدی را مابین اعضای خانواده ایجاد می کند.
انواع روشهای خانواده درمانی کدام است؟
روشهای مختلفی برای خانواده درمانی استفاده می‌شود، از این روش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خانواده درمانی ساختاری:
این روش درمانی که توسط سالوادر مینوشین توسعه پیدا کرده، بر پنج اصل استوار است:
- تمرکز بیشتر بر روابط بین افراد تا وضعیت روانی انفرادی آن‌ها
- ماتریس هویت براساس روابط بین اعضای خانواده
- بهبود ساختار خانواده براساس روابط اجتماعی افراد
- کمک به خانواده در گذر از الگوهای رشد محدودکننده براساس چگونگی پاسخ و پیشرفت آن‌ها در جلسات مشاوره
- رشد خانواده به عنوان یک واحد و موجود قوی‌تر
خانواده درمانی راهبردی (استراتژیک):
این روش، ترکیبی از چندین روش روان درمانی مختلف است. پنج بخش مختلف آن عبارتند از:
- مرحله کوتاه اجتماعی
- مرحله مشکل
- مرحله تعامل
- مرحله تعیین هدف
- مرحله تعیین وظیفه
خانواده درمانی سیستمی:
در این روش درمانی، هدف پرداختن به تعاملات بین افراد خانواده و بهبود این تعاملات، با هدف کاهش پریشانی و تعارضات درون خانواده است. این روش درمانی، می‌تواند شامل تمام اعضای خانواده باشد.
روایت درمانی:
در این نوع، فرد تشویق می‌شود که خودش بوده و بر مهارت‌های خود، برای حل مشکلات و به حداقل رساندن مشکلات کوچک روزمره تکیه کند. در این روش درمانی، افراد مجزا از مشکلاتشان در نظر گرفته می‌شوند. در این دیدگاه جدید، افراد احساس قدرت بیشتری می‌کنند، تا در الگوهای فکری و رفتاری خود تغییراتی ایجاد کرده و داستان زندگی خود را برای آینده بازنویسی کنند.
خانواده درمانی بین نسلی:
درمان بین نسلی، به درمانگر این توانایی را می‌دهد تا با بررسی تعاملات بین افراد در یک خانواده در چندین نسل و تحلیل تعاملات و مشاهدات خود، موضوعات، مشکلات و تعارضات اصلی در خانواده را درک کند. علاوه بر مسائل و مشکلات فعلی، درمانگر ممکن است درگیری‌ها، تعارضات و موقعیت‌های استرس‌زای احتمالی در آینده را نیز پیش‌بینی کرده و در نظر بگیرد
ارتباط درمانی:
درمان مشکلات مربوط به ارتباط یک نیاز مشترک است، به‌خصوص در مواقعی که ریشه مشکلات بین زوجین، عدم ارتباط مناسب و کافی است. مشکلات ارتباطی، می‌تواند در نتیجه اختلافات فرهنگی و تفاوت در تجربه‌های شخصی آغاز شوند. موقعیت‌های دیگری که با ایجاد مشکلات ارتباطی همراه هستند شامل، ضربه‌هایی که شخص در گذشته خورده، پنهان‌کاری و مسائل بهداشتی می‌شوند. راه‌های زیادی برای پرداختن به مشکلات ارتباطی خواه برای بهبود توانایی‌های ارتباطی یک شخص، یا بهبود رابطه‌ی دو نفر در یک رابطه وجود دارد. یک درمانگر آموزش‌دیده، می‌تواند به فرد کمک کند تا تصمیم بگیرد بهترین راهکارها برای بهبود مهارت‌ها و توانایی‌های ارتباطی چیست، از این راهکارها می‌توان به گوش‌دادن فعال، اشاره کرد.
آموزش روانشناختی:
این روش، به آموزش افراد دچار مشکلات روانی و خانواده‌هایشان، به‌منظور توانمندسازی و افزایش حمایت از آن‌ها می‌پردازد. آموزش روانشناختی، روشی قدرتمند، برای مقابله با برچسب اجتماعی بیماری‌های روانی و کمک به افرادی است که به‌شکل روزمره با این مشکلات روبه‌رو هستند. اهداف این روش درمانی، شامل، انتقال اطلاعات، پشتیبانی از دارو و درمان، آموزش و پشتیبانی در کمک به خود و ایجاد یک مکان امن برای تخلیه است.
هرکدام از این رویکردهای خانواده درمانی، بر حسب شرایط خانواده، نوع مشکل و تشخیص درمانگر انتخاب خواهد شد.
در خانواده درمانی چه کارهایی صورت می گیرد؟
خانواده درمانی استراتژیک، یک سری مشکلات خاص را شناسایی می کند. تعریف خانواده درمانی ساختاری، خانواده را به عنوان یک سیستمی از روابط، رفتارها و الگوها در نظر می گیرد.
در چند مورد از خانواده درمانی های گروهی، چند خانواده مختلف در کنار یکدیگر قرار می گیرند تا از طریق راهنمایی یک درمانگر، موارد و نکاتی را از یکدیگر یاد بگیرند.
خانواده درمانگران کلینیک مشاوره شاداب در تمامی زمینه ها سبب شناسی و درمان را متناسب با مشکل به وجودآمده به کار می بندند . زمینه های درمانی مرکز مشاوره خانواده شاداب نو شامل زوج درمانی حل اختلافات زناشویی، بررسی علل خیانت در زندگی مشترک ، حل مشکلات عاطفی و بین فردی زوجین می باشد
اقدامات لازم برای کسب نتایج بهینه در مشاوره خانواده
در زمینه مشاوره و روان درمانی خانواده و به منظور کسب نتایج بهینه و مطلوب، انجام دادن اقداماتی در خلال جلسات درمانی بسیار تاثیر گذار و مؤثر می باشد. بر این اساس، راحت بودن فرد با درمانگر و اطمینان حاصل کردن از این موضوع، در مشاوره خانواده از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. شایان ذکر است، در صورتی که فرد احساس راحتی با روان درمانگر خود ندارد، مناسب است که متخصص دیگری را انتخاب نماید. از دیگر اقدامات تاثیر گذار برای کسب نتایج مناسب در مشاوره و روان درمانی خانواده، رو راست و صادق بودن فرد با درمانگر خود می باشد. بدون تردید، بازگویی تجارب، افکار و احساسات فرد، در میزان موفقیت درمان بسیار تاثیر گذار و اثر بخش به شمار می رود. بر این اساس، لازم است که فرد احساسات و افکار خود را بی کم و کاستی ابراز نماید. متعهد و پایبند بودن به برنامه درمانی نیز در زمینه مشاوره و روان درمانی خانواده و بهبود نتایج حاصله از درمان، تاثیر گذار می باشد. هرگونه بی نظمی و عدم تعهد به برنامه درمانی، روند درمان را دستخوش اخلال قرار می دهد. ناگفته نماند که چنانچه درمانگر در خلال جلسات درمانی، تمریناتی یا تکالیفی را در نظر گرفت، فرد باید با جدیت تمام درصدد انجام این تمرینات برآید